Bitcoin là blockchain tiên phong 1.0, tiếp theo là thế hệ blockchain 2.0 của Ethereum.
Chúng ta đã quen thuộc với thuật ngữ PoW (Proof of Work) hay còn gọi là bằng chứng công việc. Đây là cơ chế xác thực giao dịch bên trong mạng lưới blockchain bằng việc sử dụng các thuật toán. Cho đến năm 2011, thuật ngữ Proof of Stake (PoS) xuất hiện thông qua cuộc thảo luận trên Bitcointalk. Proof of Stake được gọi là bằng chứng cổ phần. Bài viết dưới đây chúng ta cùng tìm hiểu Staking là gì và nó có những ưu điểm và hạn chế như thế nào?
Nội dung bài viết
Staking là gì?
Staking là quá trình cho phép người dùng kiếm được tỷ lệ phần trăm như một phần thưởng cho việc nắm giữ các mã Token được đưa vào hoạt động trên blockchain. Staking bắt nguồn từ từ “stake”, đề cập đến việc chia sẻ lợi nhuận và kiếm thu nhập thụ động từ tiền điện tử thông qua cơ chế đồng thuận được gọi là bằng chứng cổ phần hoặc thuật toán PoS và các biến thể của nó. Nguyên tắc cơ bản là người dùng có thể đặt cược một số đồng tiền được giữ trong ví của họ để kiếm phần thưởng tỷ lệ phần trăm theo thời gian.
Thuật toán bằng chứng cổ phần là gì?
Thuật toán bằng chứng cổ phần bắt nguồn từ năm 2012 với ý tưởng rằng việc nắm giữ cổ phần của các mã Token có thể được sử dụng để xác định nút nào sẽ đủ điều kiện để khai thác khối tiếp theo. PoS đề cập đến một thuật toán đồng thuận tiền điện tử xử lý các giao dịch và tạo ra các khối mới. Vào năm 2012, PPCoin (bây giờ là PeerCoin) đã sử dụng ý tưởng rằng việc staking có thể xác định nút nào sẽ đủ điều kiện để khai thác khối tiếp theo. Nói một cách đơn giản, một số lượng đồng coin tối thiểu cần được đặt cược để người dùng trở thành người xác nhận. Càng sở hữu nhiều đồng coin, cơ hội họ có thể trở thành người tạo khối tiếp theo càng lớn.
Các phiên bản PoS có gì khác biệt?
Sự phát triển của PoS bao gồm DPoS (bằng chứng cổ phần được ủy quyền), bằng chứng cổ phần cho thuê (LPoS), tốc độ bằng chứng cổ phần (PoSV) và bằng chứng lưu trữ (proof-of-storage). Trong khi PoS cung cấp nhiều lợi thế so với cơ chế đồng thuận bằng chứng công việc (PoW), các dự án mới hơn đã xuất hiện để nâng cao hơn nữa các phiên bản này. Do đó, hầu hết các loại tiền điện tử triển khai mô hình này đều sử dụng các sửa đổi kết hợp như DPoS. Mỗi biến thể PoS này đều tồn tại để cải thiện hiệu quả và cung cấp quy trình tốt nhất cho người dùng.
Bằng chứng ủy quyền cổ phần (DPoS) là gì?
DPoS là một phiên bản của PoS nơi người tham gia có thể gộp các mã token trong một nhóm đặt cược để xác định trình xác nhận khối. Bằng chứng ủy quyền cổ phần nhằm đảm bảo mạng lưới của các đồng tiền được thống nhất với nhau trên chuỗi khối. Có nhiều nút trên hệ thống nên không đảm bảo được tất cả các nút lưu trữ cập nhật một cách chính xác. Phiên bản DPoS giải quyết vấn đề này bằng cách thực hiện một lớp dân chủ công nghệ để bù lại những ảnh hưởng tiêu cực của việc tập trung.
Bằng chứng cổ phần ủy quyền (DPoS) được phát triển dựa trên cơ chế PoS. Người dùng bỏ phiếu và bầu các đại biểu để xác nhận khối tiếp theo. Các đại biểu hay còn được gọi là nhân chứng hoặc nhà sản xuất khối. Sử dụng DPoS, bạn có thể bỏ phiếu cho các đại biểu bằng cách gộp các mã thông báo của bạn vào một nhóm đặt cược và liên kết chúng với một đại biểu cụ thể.
Ưu điểm và nhược điểm của việc staking tiền điện tử
Đây là loại hình thu nhập thụ động và giúp tăng số lượng đồng coin cho người dùng. Khác với khai thác tiền điện tử, việc staking tiêu tốn năng lượng thấp, thân thiện với môi trường. Bạn có thể staking mà không cần phải đầu tư vào thiết bị nào như việc đào bitcoin. Dựa vào thuật toán Pos đảm bảo an toàn trước những cuộc tấn công đến 51%. Điều này giúp làm giảm bớt rủi ro cho người nắm giữ và người xác thực.
Tuy nhiên việc staking cũng có những mặt hạn chế. Điều đầu tiên nên cân nhắc khi staking là tiền điện tử có thể biến động trong quá trình bạn staking. Khi tham gia staking, lượng coin stake sẽ bị khóa lại. Như vậy bạn không thể tham gia vào bất kỳ giao dịch này với lượng coin đã bị khóa. Nếu un-stake sớm sẽ khiến chúng ta không đạt được phần thưởng như mong muốn. Việc un-stake thường phải mất một khoảng thời gian để lấy lại số coin đem đi stake ban đầu. Đến khi nhận lại được số coin đó có thể bạn đã bỏ lỡ một cơ hội. Bất chấp rủi ro trong việc staking nhưng lợi nhuận của nó mang về không quá 15% đối với các đồng coin phổ biến.
